César David Martinez

De Amazone is een bron van leven

Met een oppervlakte van 6,7 miljoen km2 is de Amazone de grootste nog overgebleven jungle ter wereld.

  • De rivier loopt van Peru door Brazilië tot de Atlantische Oceaan
  • Regelmatig geteisterd door hevige bosbranden

Een diverse wereld

Het Amazoneregenwoud in Zuid-Amerika is het grootste regenwoud op aarde. Een bron van water en zuurstof, en een opslag van CO2. Deze jungle behoort tot de groene gordel: een sterke bondgenoot tegen klimaatverandering.

Ongeveer 10% van alle planten- en diersoorten wereldwijd leeft in deze bijzondere regio, die negen landen beslaat. De Amazonerivier, bijna 7.000 kilometer lang, bevat het grootste aantal soorten zoetwatervissen ter wereld. Ook wonen er zo’n 35 miljoen mensen die afhankelijk zijn van het gebied voor voedsel, grondstoffen en water. Inheemse volkeren vormen zo'n 9% van de bevolking. Er leven 350 verschillende etnische groepen, waarvan zo’n 60 gemeenschappen nog steeds volledig geïsoleerd.

naturepl.com / Kevin Schafer / WWF

Bedreigingen voor de Amazone

 

 

  • 1

    Landbouw en veeteelt

    Veel bos wordt gekapt om plaats te maken voor veeteelt en kleinschalige landbouw. Maar ook de aanleg van grote plantages zorgt voor ontbossing. De vraag naar bijvoorbeeld soja en palmolie groeit wereldwijd nog steeds. Soja wordt grotendeels verwerkt tot veevoer. Palmolie vind je in heel veel producten, van margarine tot cosmetica.

  • 2

    Klimaatverandering

    Door klimaatverandering en ontbossing veranderen de neerslagpatronen in Amazone. Het gevolg is vaker voorkomende droogtes en bosbranden die de klimaatverandering weer versnellen. Als er nog meer bos verloren gaat en de regenwouden verder verdrogen, veranderen ze in een savanne en kunnen ze geen regen meer produceren. Dit heeft niet alleen invloed op de Amazone, maar op de watervoorraden in de hele wereld en weerspatronen in onder andere Nederland.

  • 3

    Dammen

    In de Amazone staan honderden waterkrachtcentrales op de planning. Al die dammen blokkeren de rivieren, wat de natuurlijke water- en sedimentafvoer ernstig verstoort. Ook bedreigen deze dammen de natuurlijke stroom van de rivier, lopen soorten als rivierdolfijnen gevaar en overlappen de locaties van dammen vaak met beschermde gebieden waar inheemse bevolking woont. 

  • 4

    Wegen

    Voor alle veeteelt, plantages en dammen zijn wegen nodig. Hierdoor wordt het ondoordringbare oerwoud toegankelijk voor verdere (illegale) houtkap.

  • 5

    Goudwinning

    In de Amazone wordt illegaal veel goud gewonnen. Het kwik dat daarbij gebruikt wordt, vervuilt de meren, rivieren en het grondwater. Dit is slecht voor de dieren en planten, maar ook voor de gezondheid van de lokale bevolking, die voor voedsel afhankelijk is van vis.

Nicolas Villaume / WWF-US

De Amazone beschermen

 

 

  • 1

    Gebieden beschermen

    We zetten ons in voor beschermde gebieden, met als doel dat in 2030 de ontbossing in de Amazone is gestopt. We doen volop onderzoek naar kwetsbare soorten en de behoeften van de lokale gemeenschappen. Zo krijgen we inzicht in de meest kritieke gebieden, waar bescherming het hardst nodig is.

  • 2

    Duurzame productie, handel en landbouw

    Daarnaast willen we dat de bossen buiten de beschermde gebieden op een verantwoorde manier worden gebruikt. Samen met de lokale bevolking ontwikkelen we duurzame productiemethoden voor bosbouw, visserij en producten zoals paranoten, rubber en copaiba-olie, om zo minder bos te hoeven kappen voor landbouw of veeteelt. Ook helpen we ze bij de ontwikkeling van bestemmingsplannen en lobbyen we voor de erkenning van hun rechten.

  • 3

    Bossen behouden

    We stimuleren duurzame land- en bosbouw ook bij producenten, handelaren, overheden en consumenten. Dat doen we met keurmerken zoals FSC (hout), RSPO (palmolie) en RTRS (soja). Landen met veel regenwoud proberen we zover te krijgen dat ze hun bos laten staan (via het programma REDD+, oftewel Reduced Emissions from Deforestation and forest Degradation). Ze krijgen daar geld voor van andere landen. Zo belonen we ook meteen dat er minder CO2-uitstoot is.

  • 4

    Dammen tegenhouden

    Door de plannen voor waterkrachtcentrales al in een vroeg stadium met beleidsmakers te bespreken, proberen we belangrijke rivieren vrij van dammen te houden. Als ze er toch komen, dan willen we de impact ervan zoveel mogelijk beperken. Zo is een dam in een zijrivier vaak minder risicovol dan een dam in de hoofdstam van de rivier.

  • 5

    Onderzoek naar kwikvervuiling

    Daarnaast doen we onderzoek naar vervuiling met kwik door de goudmijnindustrie. Rivierdolfijnen en vissen worden bijvoorbeeld onderzocht op kwikconcentraties. Recent onderzoek door WWF en partners laat zien dat rivierdolfijnen te maken hebben met kwikvervuiling, in de Amazone en ook in de Orinoco (een rivier in Colombia, Bolivia en Brazilië).

Voor welke dieren zijn we actief?

Dieren die we willen beschermen

Staffan Widstrand / WWF
Jaguar
Jaguar
Alamy
Rivierdolfijn
Rivierdolfijn

Resultaten en Updates

Merijn van Leeuwen

Three Basins Summit: een belangrijke start voor samenwerking tussen regeringen

De staatshoofden en regeringsleiders die afgelopen week bijeenkwamen in Republiek Congo voor de Three Basins Summit hebben toegezegd nauw te gaan samenwerken. De landen erkenden hoe belangrijk de samenwerking is en kwamen overeen om in een 7-puntenplan manieren te ontwikkelen om de bossen te beschermen. De top heeft echter niet geleid tot een alliantie tussen de landen in de drie tropische bossengebieden, Amazone, Zuidoost-Azië en Congo, zoals WWF had gehoopt.
Meer info
Martin Harvey / WWF

Three Basins Summit: WWF roept op tot meer actie en financiering voor behoud tropische bossen

Vandaag begint in Republiek Congo een topconferentie over de drie grootste regenwoudgebieden op aarde, Amazone, het Congobekken en Zuidoost-Azië, op initiatief van de leiders van landen uit die regio’s. WWF spoort de regeringen van landen met tropische regenwouden aan om een sterke alliantie te smeden om bescherming, duurzaam beheer en herstel van deze kostbare bosecosystemen gezamenlijk te coördineren, opschalen en te versnellen.
Meer info
Andre Dib / WWF-Brazil

Uitkomst Amazonetop: wel beschermen, geen jaartal

In Brazilië vindt van 4 tot en met 9 augustus een bijzondere Top plaats. Alle acht Amazonelanden schuiven aan voor overleg over het stoppen van ontbossing van het grootste regenwoud ter wereld. De verwachtingen zijn hooggespannen, want het is voor het eerst sinds 2008 dat de Amazonelanden bijeen komen. Directe actie is hard nodig, want op dit moment is al 17% van het woud vernietigd. Volgens WWF is het essentieel dat houtkap en illegale goudwinning zo snel mogelijk (uiterlijk per 2030) worden gestopt en dat 80% beschermd wordt, om een kantelpunt te voorkomen.
Meer info
Per Angelstam WWF

Wat kan ik doen?

De natuur heeft jouw hulp nodig

Word donateur

Help mee door de natuur structureel met ons te beschermen voor een vast bedrag per maand. Je ontvangt hierbij eventueel een leuk welkomstcadeau. Samen kunnen we werken aan een prachtige wereld vól natuur!